1. Anasayfa
  2. Osmanlı Devleti

Vaka-i Vakvakiye veya Çınar Vakası Nedir?

Vaka-i Vakvakiye veya Çınar Vakası Nedir?

Yönetimi altında geniş topraklara hakim olmak ve toplumu idare etmek oldukça zorlu bir iştir. Özellikle de 600 yıldan fazla süren bir imparatorluk için geçerlidir. Devlet-i Aliyye, idari olarak toplumun tamamını memnun etmeyi amaçlamıştır. Ancak bu hedefine her zaman ulaşamamıştır. Zaman zaman memnuniyetsizlikler yaşanmıştır. Bunlardan biri, XVII. yüzyılda gerçekleşen ve Vaka-i Vakvakiye veya Çınar Vakası olarak bilinen olaydır.

XVI. yüzyıldan itibaren, Devlet-i Aliyye ekonomik ve sosyal açıdan zor bir dönem yaşamaktaydı ve idari açıdan da aktörlerin değiştiği bir döneme girmişti. Artık sadece sultanlar değil, hanedanın diğer üyeleri, valide sultanlar ve hatta vezirler ile iç ağaları da güç mücadelesi içinde yer almaktaydı. Sultan IV. Murad döneminde başlayan karışıklıklar, özellikle genç yaşta tahta geçen Sultan IV. Mehmed ile daha da belirgin hale gelmiştir. Devlet-i Aliyye’nin idari sıkıntıları ile ekonomik krizi birleştiğinde, gerçekleştirilen seferler de oldukça zorlu ve başarısız hale gelmiştir.

Çınar Vakası

Girit Seferi’nden dönen bir grup yeniçeri, bahsedilen nedenlerden dolayı başarısız olmuştur. Bir süredir ulufelerini alamadıklarından şikayetçi oldular. Yeniçeriler, Kul Kethüdası Osman Ağa’ya başvurarak dertlerini anlatmaya çalıştılarsa da, Osman Ağa’nın onlarla ilgilenmediğini gözlemlediler. Kısa bir süre içinde kendilerine bir grup sipahinin yanı sıra daha önce görevlerinden alınmış bazı sipahi ve yeniçerilerin de katılmasıyla, isyancılar 2 Mart 1656’da saraya ayak divanı talebiyle haber gönderdiler.

Saray yetkilileri, konunun daha uygun yollarla çözülebileceğine inanmalarına rağmen, yeniçeri ve sipahi isyancıları geri adım atmıştır. 4 Mart’ta Sultan IV. Mehmed, vezirleri ve sipahi askerleriyle birlikte Alay Köşkü’ne giderek ayaklanan isyancıların liderleriyle görüştüler. Sultan IV. Mehmed ve vezirleri, ayaklanan yeniçeri ve sipahilerin dertlerini dinledikten sonra sorunu çözmek için sorumlu kişileri sürgün etme önerisinde bulundular. Ancak isyancılar, bu öneriye şiddetle karşı çıkarak, sorumlu kişilerin idam edilmesini talep ettiler.

Vaka-i Vakvakiye

Daha büyük bir isyanın çıkmasından endişe eden Sultan IV. Mehmed, ayak divanı sonrasında bir Padişah fermanı yayınlatmıştır. Darüssaade Ağası Behram Ağa, Kapı Ağası Bosnalı Çalık Ahmed Ağa ve İbrahim Ağa’yı isyancılara teslim etmiştir. Bu eylem asilerin taleplerinin yerine getirilmesi ve isyanın sona erdirilmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Bu olayın ardından, sayısı otuza yaklaşan devlet adamı asiler tarafından öldürülmüştür. Kelleleri Sultanahmet Meydanı’ndaki çınar ağaçlarına asılmıştır. Sorumluların bu şekilde infaz edilmesi nedeniyle olay tarihe Çınar Vakası olarak geçti. Ayrıca, bu ağaçlar insan meyveleri veren bir ağaca benzetildiği için Vaka-i Vakvakiye olarak da adlandırıldı.

İlginizi Çekebilir

Bültenimize Katılın!

Abonelik Bültenimize katılın, tarihi anları kaçırmayın! Hemen ücretsiz üye olun ve en özel güncellemelerle tarihin içinde kalın. Geçmişin kapıları sizin için aralanıyor!