Onbaşı Wojtek, 1942 tarihinde doğmuş, Polonya’ya bağlı II. Kolordu tarafından İranlı bir gençten satın alınmış bir Suriye boz ayısıdır. Resmi bir şekilde, İkinci Dünya Savaşı’nda aktif rol almış onbaşı rütbeli Polonya’lı askerdir. Onbaşı Wojtek, dışarıdan sıradan bir ayı gibi gözükse de, İkinci Dünya Savaşı’nda birçok başarıya sahiptir. Bunun yanında alkol ve sigara tiryakisi olan Onbaşı Wojtek, Polonya’nına İkinci Dünya Savaşı cephelerinde aktif rol almıştır. 1947 tarihinde de ordudan terhis edilmiştir. Şu an Polonya’nın başkenti Krakow’da anıtı bulunmaktadır. Wojtek, Lehçe dilinde “mutlu savaşçı” anlamı taşımaktadır.
İçindekiler
Nasıl Başladı?
Polonya’da faaliyetlerini gösteren, resmi olmayan bir oluşum olan Anders Ordusu, 1939 tarihinde Sovyetler Birliği’nin Polonya’yı işgal etmesiyle birlikte diğer Polonya’lı sivillere de olduğu gibi, İran’a sürülmüştür. 1942 tarihinde de, annesi avcılar tarafından vurulmuş bir boz ayıyla karşılaştılar. Dolayısıyla bu boz ayı, II. Dünya Savaşı’nda orduya girecek Onbaşı Wojtek idi. İranlı bir genç tarafından beslenen bu yavru ayı, General Anders’in askerleri tarafından birkaç konserve yiyecek karşılığında İranlı gençten satın alınmıştır.
Anders Ordusu’nun Maskotu
Henüz yemek dahi yiyemeyecek kadar küçük olan bu küçük ayı süt ve meyve, şuruplar ve bal ile beslendi. Daha sonra Wojtek, 22. Topçu ikmal bölümünde işe girdi. Önce er olarak, daha sonra onbaşı rütbesi ile cepheden cepheye askerler ile görev yaptı. Görevi getir-götür işleri olmasına rağmen, askerlere moral olarak, önemli bir iş başarıyordu. Gününün tamamını askerler ile geçiren Wojtek’in bazı alışkanlıkları da oluşmaya başladı. İçki içmeyi ve sigara kullanmayı çok seviyordu. Askerlerle oyunlar oynayan, zaman geçiren Wojtek, asker selamı vermeyi dahi biliyordu.
Wojtek Cepheye Gidiyor
Polonya Kolordusu, diğer adıyla AndersOrdusu, 1943 tarihinde İngilizlerin yanında çarpışmak için İtalya’ya gitti. Ayı Wojtek’iorada bırakmak istemeyen askerler akıllıca bir yöntemle Wojtek’i resmi olarak Polonya ordusuna aldılar. Wojtek artık maaşlı, er rütbeli, belgeli bir Polonya askeriydi. Ayrıca Er Wojtek, diğer askerlerle beraber çarpıştı, aynı yerlerde uyudu ve cephelere beş erkek gücünde taşınabilecek mühimmatları tek başına taşıyarak, orduya ciddi destek oldu. Bu savaştan sonra Wojtek, terfi aldı ve onbaşı rütbesine yükseldi.
Savaştan Sonra
Savaştan sonra İskoçya’ya götürülen Wojtek bir çiftlikte bulunan havaalanına yerleştirilmiştir. Çok kısa sürede yerel halk ve gazeteciler tarafından tanınarak popüler hale gelen Onbaşı Wojtek, Polonya-İskoç derneğinin onursal üyesi seçilmiştir. Ayrıca 1947 tarihinde ordudan terhis edilerek, İskoçya’da bulunan bir hayvanat bahçesine yerleştirildi. Wojtek burada kendini tutsak gibi hissetmiyor, adeta evi gibi kullanıyordu. İstediği zaman çıkabilmiştir. Silah arkadaşlarını ziyarete gidebilmiştir. İşi bittikten sonra da evi olan hayvanat bahçesine geri dönmüştür. 1963 yılında, 21 yaşında iken hayata gözlerini yuman Wojtek, bu kısa hayatına bir tarih sığdırdı. Nur içinde yat Wojtek.
